De Boermarke

Naober kwam bij de viering van zijn 12,5-jarig bestaan met aanbevelingen voor Nieuw Naoberschap, bedoeld om het samenspel tussen oorspronkelijke bewoners van en nieuwkomers op het platteland te bevorderen. Kleine, dagelijkse dingen maken al een verschil. Een boodschap meenemen bij de supermarkt of een praatje maken op afstand kunnen al voor een glimlach zorgen. In tijden van crisis is dat een extra groot goed. In deze rubriek nemen we bestaande en nieuwe, inspirerende naoberschapsinitiatieven onder de loep.

Waar in veel dorpen steeds meer sociale voorzieningen verdwijnen en het steeds stiller wordt op straat, is dat in het Drentse Gees wel anders. Het dorp is springlevend en bruist van de activiteit. Een onmisbare schakel hierbij is de eeuwenoude Boermarke.

Wat ooit werd opgericht voor en door landbouwers is nu de ‘kartrekker’ van een vitale plattelandsgemeenschap. De boermarke van Gees was oorspronkelijk een collectief van boeren, opgericht om gezamenlijk het beheer en gebruik van een aantal gemeenschappelijke gronden te reguleren. Die taak vervult ze nog steeds, al zijn er niet veel gemeenschappelijke gronden meer over. De functie van de boermarke is tegenwoordig vooral die van verbinder. Diepgeworteld in de gemeenschap vormt de boermarke van Gees de oren en ogen van het dorp en zijn inwoners. Nog altijd is de boermarke hét aanspreekpunt voor overheid en instanties. En, niet onbelangrijk, zonder de financiële steun van de boermarke komen veel evenementen en projecten in en om het dorp, van de landbouwtentoonstelling tot het onderhoud van het naburige zwembad, nooit van de grond!

Uit de archieven valt op te maken dat de boermarke Gees hoogstwaarschijnlijk is opgericht in 1875. Het grondbezit van de boermarke strekte – zoals voor veel andere boermarken geldt – vroeger veel verder dan nu; evenals de macht. “Die was vergelijkbaar met het gemeentebestuur van nu”, aldus Jaap Euving (67), de huidige penningmeester van de boermarke. In Gees bestaat het dagelijks bestuur naast Jaap uit voorzitter Lucas Zwaan (77) en secretaris Gerard Hegen (60). Al zo’n vijftien jaar zijn deze drie de ‘volmachten’ van de Boermarke Gees. Een clubhuis hebben ze niet. “Dat is het café.” Kleine vergaderingen houden ze gewoon op straat. “De leden mogen ons best wegstemmen, hoor”, lacht Lucas. Elke functie komt immers in principe elke drie jaar vrij. Blijkbaar is daar voor de leden geen reden toe. “Er is hier in het dorp een behoorlijke balans in meningen. Iedereen tolereert en respecteert elkaar.”

De boerhoorn
De boerhoorn Bij bijzondere gebeurtenissen als brand, belangrijke vergaderingen of als er gezamenlijk bepaalde werkzaamheden gedaan moesten worden (denk aan sneeuw schuiven om de weg vrij te maken voor de melkwagen) ging vroeger de boerhoorn rond. Iedereen in het dorp werd dan geacht gevolg te geven aan deze oproep. De klus werd met elkaar aangepakt.
Bron: Jan van der Struik, secretaris Vereniging Drentse Boermarken