Ai'j plat kunt Praoten met Cris Canter

Ai’j plat kunt praoten…

In deze rubriek vertellen zangers, dichters, troubadours en anderen wat de streektaal voor hen betekent.

Name: Chris Canter (42)

Beroep: vertaler en schriever. In 2019 zag zien verhalenbundel Moenen het locht en dit jaor

verscheen zien dichtbundel Hieltied onbekender. Hij drag bij an Drèents literair tiedschrift

Roet.

Wat heb ie mit de streektaal?

“Het bint veur mij bename de specifieke klaanken, waordeur aj mit de taal kunt speulen. As

kiend vun ik het niet wat: het was veur mij doedestieds de taal van boeren en bejaorden. De

streektaal hebt ze niet an mij deuregeven. Mien vader kump uut Zuud-Afrika en mien

moeder uut Aoveriessel. Mit mekare preuten ze Nederlaands en Engels, mar mien moeder

preut wel de streektaal mit heur moeder. Ie kunt zeggen de’k het passief mitekregen heb,

intuïtief. En het accent kriej vanzölf mit. Ik bin opegruuid op Neilusen, en het

Noordaoveriessels is geliek an het Zuudwestdrèents. Onder aandere deur bands as Skik,

Normaal en Boh Foi Toch bin ik aans tegen streektaal gaon ankieken. Nou zie ik het meer

as arfgoed, as aspect van de cultuur. Der bint meer culturele utings van een streke, zoas

eterije beveurbield, mar de taal rak vake tussen wal en schip. Onbewust stapt ze vake aover

op het Nederlaands. Stelt oe beveurbield twee onbekenden veur die mekare in de mute

koomt. Dan begunt ze het gesprek miest in het Nederlaands, intied det ze misschien wel uut

dezölfde streke koomt.”

Wat is oen favoriete woord?

“Ik heb der wel een paar, mar die wi’k feilijk niet zeggen. Het blif zo vake stikken in ‘het

mooiste dialectwoord’ of ‘de mooiste dialectuutdrokking’. Ik bin niet van die insteek, ik bin

van het communiceren in een streektaal of literaire schrieverije derin. En dan liefst op veule

meer plekken. Want waorumme niet? Les in Nedersaksisch op schoele zol mooi wezen, mar

det zie’k niet gebeuren. En het serieus gebruken in alderhaande utings. Daorumme is het

Huus van de Taol in Drenthe zo’n mooi initiatief, die hebt centerije veur serieuze literaire

uutgaves en liedties in het Drèents.”

Waor bin ie groots op?

“Groots bin ik op oonze eigen cultuur. En veural op het literair tiedschrift Roet, dette wij in

Drenthe hebt. Der bint wel meer bladen in het Nedersaksisch, mar Roet is het ienige literaire

blad.”

Wat als de streektaal verdwient?

“Het is allange veur het aovergrote diel verdwenen. Der bint der nog mar weinigen die het

goed praot. Der wördt al zolange aover epraot um het te beholden. Martin ter Denge

(tekstschriever en muzikaant -red.) zeg det de streektaal vake as museumstök behaandeld

wördt. Ik zol det ‘Nedersaksisch as daansende beer’ willen numen. Mit zo’n ketten an de

poot, keunsien verteunen en dan weer in de kouwe. Ik viene dew het Nederlaands en

Nedersaksisch naost mekare mut gebruken. Jongern leert het niet meer en het oezölf op

latere leeftied anleren kan, mar weinigen doet det. Het is mooi as ze in het zakenleven

streektaal gebruukt. Mèensen kriegt fedusie in mekare as ze dezölfde taal praot.”

Gebruuk ie het Drèents ook in oen wark?

“Niet in mien vertaalwark, det giet um Engels-Nederlaands en aansumme. Mar wel in de

schrieverije. Muuilijk is det niet, het Drèents hef ja een vaste schriefwieze, daor is niks

exotisch an. Ik zuke wel ies wat op, mar het giet diels intuïtief. En ik leze geern

Nedersaksische boeken, dus ok Grunnings, Achterhoeks enzowieder. Het schrieven doe ik

vanuut het wezen van de taal. Daorbij giet het um de woordenschat, de meniere van zinnen

vörmen en het gebruuk van typische zegswiezen.”

Wil je de Nederlandse versie lezen? Deze staat in het nazomernummer van Naober. Nog geen abonnee. Klik hier.