plaggenhutten of spitketen

Vroeger 2 mei 2023 1

Martin Beumer van Oet in Twente leverde in het verleden regelmatig prachtige routes aan langs de watermolens in Twente. Hij komt nu met iets anders. Een nieuwe serie, die Vrogger in Twente en wijde omgeving heet. De bedoeling is jong en (maar vooral ook oud) te laten genieten van oude foto’s en korte video-films over hoe het er vroeger aan toe ging.

De serie heeft als doel herinneringen aan te wakkeren bij dementerende bejaarden. Want hoe leuk is het om weer even te denken aan vrogger of om te zien hoe opa en oma vroeger leefden. Dit levert vast leuke gesprekken op! Hierbij deel 2, veel kijk- en leesplezier!

Plaggenhut of spitkeet

Plaggen is het verwijderen van de bovenste grondlaag met begroeïng in een heideveld. Een uitgestoken zode van planten plus beworteling is een plag. Spit betekent plag in het Fries, vandaar Spitkeet.

Plaggenhutten waren vooral te vinden in Drenthe, Friesland, Overijssel, Brabant. En in aangrenzende gebieden in Groningen, het Friese het Bildt en de Friese Wouden. Ook op de Veluwe en in de Brabantse veengebieden kwamen plaggenhutten voor. Plaggenhutten werden bewoond door de allerarmste arbeiders, vaak met grote gezinnen. Een plaggenhut was een eenvoudige constructie, gedeeltelijk gedeeltelijk uitgegraven en zonder zijmuren zodat het dak op grondhoogte begon. Het dak was gestort met plaggen die uit het land werden gehaald.

Plaggenhutten stonden vaak in veengebieden. Ze waren eeuwenlang in gebruik als onderkomens voor vee-arbeiders. Eind 19e eeuw, begin 20ste eeuw kwam de plaggenhut op grote schaal in gebruik als woning voor de armen. De hutten waren te vinden op de onverdeelde heidegebieden die buiten de esdorpen lagen, vaak in de buurt van grote veengebieden waar eind 19e eeuw een overschot aan arbeiders ontstond. De leefomstandigheden waren erbarmelijk. Door de bouwwijze was het vertrek slecht te verwarmen, was het vochtig en krioelde het van ongedierte; aldus Wikipedia.

Martin Beumer maakte een blog over de plaggenhutten. Als je op deze link
klikt, zie je verschillende foto's en filmpjes uit het archief.

Plaats een reactie

1 Reactie

  • P. Wever

    6 May 2023 09:16:32

    Wat leuk om te zien.
    Mijn roots/ familie komen ook uit Drenthe/ Klasinaveen en zij hebben ook in een plaggenhut gewoont. Tussen het plaggen door werd mijn vader geboren en na de bevalling werd mijn vader op de turfkar gelegd en ging het werk weer gewoon door in armoede. Tot de textiel in Enschede beter en meer werk bood, verhuisde ze deze kant op.

    De dorpfilm van 1965 deed veel herinneringen boven laten komen. Heel fijn, dank je wel.